Τι Ωραιόκαστρο θέλουμε;

Γαραντζώτης Γιάννης

6946453974 co.veth@gmai.com

Το Ωραιόκαστρο ονομάστηκε έτσι, (σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή), μετά από πρόταση ποντίων προσφύγων εις ανάμνηση ιστορικού κάστρου που βρίσκεται στο Χατς της Άρδασσας του Πόντου. Η περιοχή του Ωραιοκάστρου επιλέχθηκε από την επιτροπή αποκατάστασης προσφύγων, το 1922, για να εγκατασταθούν πρόσφυγες από τον Πόντο και τον Καύκασο. Οι πρώτες προσφυγικές οικογένειες που εγκαταστάθηκαν ήταν λιγότερες από 200 Η επιλεγμένη τοποθεσία, επί τουρκοκρατίας, είχε χρήση βοσκότοπου, χωρίς οικιστικές εγκαταστάσεις πέρα από κτηνοτροφικές μονάδες. Σιγά – σιγά, το Ωραιόκαστρο εξελίχθηκε σε ένα σύγχρονο χωριό, λίγο έξω από την συμπρωτεύουσα. Πολλά χωράφια μπήκαν στο σχέδιο πόλης και νέοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν σε αυτό. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το Ωραιόκαστρο από χωριό – χωριό που ήταν, να γίνει, σταδιακά, ένα ψεύτικο – χωριό, αφού οι κάτοικοί του πούλησαν τα χωράφια τους ή τα έδωσαν αντιπαροχή για το κτίσιμο οικιστικών συγκροτημάτων. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, εξαιτίας και του έντονου οικιστικού παροξυσμού που υπήρχε σε ολόκληρη τη χώρα πολλές νέες κατοικίες ξεφύτρωσαν παντού και από ένα ψεύτικο χωριό, μετατράπηκε σε ένα όμορφο προάστιο – πόλη. Εδώ όμως είναι και το σημείο από το οποίο ξεκινούν, ( σύμφωνα με την γνώμη μου, τουλάχιστον), και όλα τα σύγχρονα προβλήματα του τόπου στον οποίο ζούμε όλοι εμείς σήμερα. Η ανάπτυξη, δεν προήλθε από την γηγενή κοινωνία του τόπου, αλλά από την ενέργεια – χρήμα που επένδυσαν, με την αγορά μιας σύγχρονης κατοικίας, οι νέοι κάτοικοι – άποικοι στην περιοχή. Μεταξύ, αυτών των τελευταίων είμαι και εγώ με την οικογένειά μου. Αυτό που διαπίστωσα, τα λίγα αυτά χρόνια που ζω στο Ωραιόκαστρο, είναι πως, η νέα αυτή πόλη ( όρος που είναι συνώνυμο της πολιτικής και του πολιτισμού), δεν αποτελεί μια γνήσια πόλη αλλά μια απολίτικη πόλη. Οι νέοι κάτοικοι μπορεί να ζουν στο Ωραιόκαστρο, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία τους εργάζονται σε άλλες περιοχές και δεν τους συνδέει κάτι βαθύτερο με τον νέο τους τόπο. Το κενό αυτό έρχονται να το αναπληρώσουν σιγά σιγά οι σχέσεις που δημιουργούνται εξαιτίας των παιδιών τους, μιας και η πλειονότητα από αυτούς αποτελείται από νέα ζευγάρια. Στο σημείο αυτό είναι που ανακαλύπτουν και τα προβλήματα που έχει ο νέος τους τόπος. Προβλήματα στους παιδικούς σταθμούς, προβλήματα στις κτιριακές εγκαταστάσεις των σχολείων που πηγαίνουν τα παιδιά τους, ελλείψεις σε αθλητικές υποδομές, ελλείψεις σε χώρους τέχνης, όπως θέατρα και αίθουσες συναυλιών και ένα σωρό άλλες ελλείψεις για τις οποίες και ο καθένας μας, από την δική του εμπειρία, θα μπορούσε να μας πει και από κάτι. Τα προβλήματα αυτά ήλθε να τα επιδεινώσει η οικονομική κρίση. Τώρα, μετά από πάρα πολλά χρόνια που όλοι σφυρίζαμε στο ρυθμό της ψεύτικης και δανικής ευμάρειας και που οι λίγες σώφρονες φωνές ακουγόντουσαν σαν να μιλούν άνθρωποι παράλογοι, ήλθε η ώρα να προσγειωθούμε και να αναζητήσουμε αυτούς που θα μας βγάλουν από τις δύσκολες συγκυρίες. Πως θα τους ανακαλύψουμε όμως, σε μια απολίτικη πόλη, μια ψεύτικη δηλαδή πόλη που οι περισσότεροι δεν γνωρίζονται μεταξύ τους. Το σημείο αυτό είναι που χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Ποιον θα εκλέξουμε. Οι υποψήφιοι πολλοί, συνήθως ντόπιοι που με την δύναμη των σογιών τους, της οικογενειοκρατίας δηλαδή θα προσπαθήσουν να εκλεγούν σε θέσεις ευθύνης. Μετά έρχονται οι γιατροί και οι δικηγόροι, από αυτούς είναι γεμάτη οι Βουλή και αυτό επειδή αν και πέρασαν 2400 χρόνια από τότε που ο Σωκράτης μας έλεγε πως μια πόλη με πολλούς γιατρούς και δικηγόρους, είναι μια άρρωστη πόλη, είτε στα σώματα, είτε στις ψυχές των ανθρώπων, εμείς ακόμα να αντιληφθούμε την αξία των λόγων του και ακόμα περισσότερο δεν μπορούμε να αντιληφθούμε πως, μια κοινωνία ευημερεί, όχι όταν έχει πολλούς γιατρούς ή δικηγόρους, αλλά όταν οι πολλοί παράγουν πολλά υλικά αγαθά. Δυστυχώς, μέχρι πρότινος δεν είχαμε αντιληφθεί την αξία των ανθρώπων της παραγωγής, των αγροτοκτηνοτρόφων δηλαδή και των βιοτεχνών . Τα μυαλά μας ήταν φουσκωμένα με τις αντιλήψεις περί εύκολου και ακοπίαστου κέρδους και έτσι, σιγά σιγά οι κοινωνίες μας μετατράπηκαν σε αντικοινωνικές και κατ επέκταση σε αντινεανικές κοινωνίες , έτσι όπως θα δείξω πιο κάτω, Η διαμόρφωση του τρόπου ζωής της πόλης μας, δεν είναι ξεκομμένη από το πλαίσιο ζωής που διαμόρφωσαν οι αντιλήψεις της δυτικής κοινωνίας, η οποία μέσω της τεχνολογίας της επιβάλλεται παντού. Οι αντιλήψεις αυτές, είναι αυτές που μας δίνουν νόημα στην οικονομία, την πολιτική, την εργασία και σε όλες τις άλλες πτυχές της ζωής μας. Μέσα από αυτές τις αντιλήψεις και το καθεστώς που διαμορφώνουν αυτές, καταξιώνεται κάποιος μόνο αν υποταχθεί στην εξομοίωση και απαρνηθεί την διαφορετικότητα της προσωπικότητάς του. Το ραδιόφωνο, η τηλεόραση , το διαδίκτυο, οι εφημερίδες και τα πολύχρωμα περιοδικά λειτουργούν προς αυτό τον σκοπό και δημιουργούν συνεχώς νέες ανάγκες, καθορίζουν πρότυπα συμπεριφοράς, προσφέρουν στόχους και είδωλα, προσανατολίζουν θελήσεις και συνειδήσεις. Μαζί με τα σαπούνια και τις κρέμες, οι άνθρωποι, υποταγμένοι στη διαφήμιση, αγοράζουν σκέψεις, ιδέες και νόημα ζωής. Η σημερινή κοινωνία της αφθονίας, είναι η κοινωνία της αφθονίας των αναγκών. Είναι η κοινωνία που μετατρέπει την επιθυμία σε ανάγκη, κάνοντας τον άνθρωπο να νιώθει φτωχός μέσα στα πλούτη του, έλλειψη μέσα στα πολλά, γιατί οι ανάγκες του είναι όσες και οι επιθυμίες του, και δεν τελειώνουν ποτέ. Ο άνθρωπος πουλιέται για να μπορεί να αγοράζει. Η επιτυχία του μετριέται από το πόσο μεγάλο και πολυτελές είναι το σπίτι του, από το πόσο μεγάλο είναι το αυτοκίνητό του, από το τι μάρκα είναι τα ρούχα του. Το πολυτελές σπίτι, το ακριβό αυτοκίνητο, αποκτούν αξία όχι γι αυτά που προσφέρουν καθ αυτά, αλλά επειδή εκλαμβάνονται σαν όροι σύγκρισης με τον διπλανό. Παύουν να είναι στην υπηρεσία των αναγκών του ανθρώπου και μετατρέπονται σε σύμβολα γοήτρου, κοινωνικού κύρους και επιτυχίας. Μέσα από τους παραμορφωτικούς φακούς των διαφημίσεων τα πράγματα αποκτούν μια υποτιθέμενη αξία, που δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με την πραγματική αποστολή τους. Και αφού οι στόχοι του καταναλωτικού συστήματος είναι ποσοτικοί, μιας και είναι θεμελιωμένο στον ανταγωνισμό, γι αυτό και πολύ φυσικά ορίζει τους ανθρώπους εξ ορισμού αντιπάλους. Γι αυτό και η πολιτεία καταντάει απλώς το μέσο που εξασφαλίζει απλά, την παράλληλη επιβίωση των ανθρώπων και η ύπαρξή της εξαντλείται στην οριοθέτηση υποχρεώσεων και δικαιωμάτων. Το …<> είναι το κριτήριο για κάθε κίνηση για τον άλλο. Πίσω από το κοινωνικό προσωπείο του καθωσπρεπισμού κρύβεται η ιδιοτέλεια και το συμφέρον. Κύριο σύνθημα… καθένας για τον εαυτό του και κανένας για όλους. Καθένας προσπαθεί να ικανοποιήσει τις δικές του ανάγκες αδιαφορώντας για το τίμημα που επωμίζονται οι άλλοι. Έτσι, όπως σας περιέγραψα παραπάνω, δημιουργείτε ο μικροαστός με τη μικροσυνείδησή του. Ο άνθρωπος με τη δοτή και ετεροκεντρική αιτία ύπαρξης, που δεν έχει αμφιβολίες, που δεν βασανίζεται με διλήμματα, που δεν έχει συγκρούσεις και εσωτερικές ανησυχίες. Η έλλειψη ρίζας και συνείδησης τον ωθεί να στοιχηθεί στη μάζα, να θητεύσει στην ισοπέδωση, να ικανοποιείται στα ψευδοπρότυπα ελευθερίας ανάμεσα στις 3-4 λύσεις που άλλοι του προτείνουν. Η συνείδηση συνυπευθυνότητας μηδενίστηκε. Για όλα φταίνε πάντοτε οι άλλοι. Ποτέ ο ίδιος. Αφού μοναδική ευθύνη είναι το γέμισμα των ραφιών της κουζίνας. Δυστυχώς, μπροστά σε αυτή την ισοπεδωτική πραγματικότητα, οι άνθρωποι ακολουθούν δύο κυρίως δρόμους. Ο πρώτος, στον οποίο βρίσκονται οι πιο πολλοί, είναι ο δρόμος της προσαρμογής. Σ αυτόν, εύκολα χάνει κάποιος την συνείδησή του εξαντλώντας τα όνειρα και την δημιουργικότητα του μέσα στην καταναλωτική αποχαύνωση και στις ανέσεις μιας ψεύτικης καλοζωίας . Όσοι ακολουθούν αυτό τον δρόμο, προχωρούν, ανεβαίνουν ψηλά, για να ανακαλύψουν, μοιραία, σε στιγμές ανθρώπινης αυτεπίγνωσης, την ματαιότητα και το κενό. Ο δεύτερος δρόμος, είναι αυτός της αντίδρασης, που καταλήγει συνήθως σε αντικοινωνική συμπεριφορά και τον οποίο θα ακολουθήσουν πολλοί νέοι σήμερα εξαιτίας των αδιεξόδων που τους οδηγεί η οικονομική κρίση. Η πικρία που δεν έχεις αυτά που έχουν οι άλλοι, ή ακόμα και το υψηλό επίπεδο διαβίωσης των γονιών σου, το οποίο δεν μπορείς να έχεις εσύ σήμερα , που στερείσαι την μεγάλη και πλούσια ζωή, η μοναξιά της αποτυχίας, ο ανταγωνισμός και η μετριοκρατία, η απογοήτευση και το άγχος της αβεβαιότητας για το αύριο, η ανεργία και η ηθική διάβρωση, εύκολα οδηγούν σε πράξεις και ενέργειες αντικοινωνικές. Το ντύσιμο και το χτένισμα, ο προκλητικός αντικομφορμισμός και η ανυπακοή σε κάθε νόμο, ή η προκλητικότητα και η αδιαφορία, το επιθετικό οδήγημα, τα ναρκωτικά, οι παραβάσεις της συμβατικότητας και του ποινικού κώδικα είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά της αντίδρασης. Ευτυχώς, υπάρχει σίγουρα και μια άλλη οδός την οποία ακολουθούν δυστυχώς λίγοι, για τον οποίο όμως δεν έχει κανένα νόημα να μιλάς αν προηγουμένως δεν τον ζεις. Αυτός ο δρόμος δεν είναι, σίγουρα, διεκδικητικός και αυτό γιατί κάθε διεκδικητικός αγώνας λειτουργεί σε άμεση αναφορά με το υπάρχον σύστημα, γι αυτό και δεν ξεφεύγει από την λογική του, ακόμα και αν το κάνει στη θεωρία. Για την καταναλωτική κοινωνία ο κίνδυνος δεν είναι η διεκδίκηση για μεγαλύτερο ποσοστό στην απόλαυση. Κίνδυνος πραγματικός είναι το ενδεχόμενο μιας άλλης αντιμετώπισης της ζωής. Έτσι επικίνδυνος για την καταναλωτική κοινωνία δεν είναι αυτός που ανυπομονεί και αγωνίζεται να αντικαταστήσει τον μεγαλύτερό του στην πλήρωση μιας άδικης δομής, αλλά αυτός που αρνείται να τον διαδεχθεί γιατί αρνείται το ήθος της δομής, γιατί ο ίδιος ενσαρκώνει μια άλλη αρχή κοινωνικής οργάνωσης. Στο σημείο αυτό, μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος…<< και , καλά βρε Γαραντζώτη ή όπως αλλιώς σε λένε, νέε δημότη, τι σχέση μπορεί να έχουν τα παραπάνω με την τοπική αυτοδιοίκηση ?>> Αυτό το ερώτημα λυπάμαι, δεν θα σας το απαντήσω, ας το σκεφτεί καθένας μόνος του…